Η αποστολή στο υπουργείο Παιδείας της γνωμοδότησης της Ακαδημίας Αθηνών για το βιβλίο της Ιστορίας της Στ΄Δημοτικού, που, όπως δήλωσε ο πρώην πρόεδρός της κ. Ν. Κονόμης, περιλαμβάνει περισσότερα από 70 λάθη, αναμένεται να ανοίξει ένα νέο κύκλο εποικοδομητικών και μη συζητήσεων.
Στο πλαίσιο τους είναι σκόπιμο να διασαφηνίσουμε πρωτίστως τους σκοπούς που καλείται να υπηρετήσει ένα βιβλίο Ιστορίας. Ο Μακρυγιάννης, που δε δίστασε να παρουσιάσει δίπλα στα κατορθώματα των συγχρόνων του και σφάλματα της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας των Ελλήνων του 1821, δηλώνει ευθαρσώς πως: ‘Δια όλα αυτά γράφω εδώ… δια να χρησιμεύουν όλα εις τους μεταγενεστέρους και να μάθουν να θυσιάζουν για την πατρίδα τους περισσότερη αρετή’. Γι’ αυτόν η Ιστορία πρέπει να συμβάλει στην αποφυγή σφαλμάτων του παρελθόντος και στη βελτίωση των επιγόνων. Η τελευταία προϋποθέτει δίχως άλλο τη διαμόρφωση μιας ρεαλιστικής εικόνας για το έθνος, στο οποίο ανήκουν, που θα επιτρέψει τη συνειδητοποίηση των αρετών και των μειονεκτημάτων του.
Σε καμία περίπτωση δε χρειάζεται λοιπόν να εξοβελισθούν από τα σχολικά βιβλία Ιστορίας τα δεινά που υπέστη ο ελληνικός λαός από άλλους και να εκλείψουν οι τραγικές του στιγμές από την ιστορική αφήγηση. Ούτε βέβαια να αποσιωπηθούν οι αποτυχίες και τα ατοπήματά του, για να υπερτονιστούν τα μικρά και μεγάλα επιτεύγματά του. Αντικειμενικότητα χρειάζεται και επιστημονική καταγραφή των γεγονότων, ικανή να ωθήσει μάλιστα το μαθητή στην περαιτέρω μελέτη τους.
Στο πλαίσιο τους είναι σκόπιμο να διασαφηνίσουμε πρωτίστως τους σκοπούς που καλείται να υπηρετήσει ένα βιβλίο Ιστορίας. Ο Μακρυγιάννης, που δε δίστασε να παρουσιάσει δίπλα στα κατορθώματα των συγχρόνων του και σφάλματα της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας των Ελλήνων του 1821, δηλώνει ευθαρσώς πως: ‘Δια όλα αυτά γράφω εδώ… δια να χρησιμεύουν όλα εις τους μεταγενεστέρους και να μάθουν να θυσιάζουν για την πατρίδα τους περισσότερη αρετή’. Γι’ αυτόν η Ιστορία πρέπει να συμβάλει στην αποφυγή σφαλμάτων του παρελθόντος και στη βελτίωση των επιγόνων. Η τελευταία προϋποθέτει δίχως άλλο τη διαμόρφωση μιας ρεαλιστικής εικόνας για το έθνος, στο οποίο ανήκουν, που θα επιτρέψει τη συνειδητοποίηση των αρετών και των μειονεκτημάτων του.
Σε καμία περίπτωση δε χρειάζεται λοιπόν να εξοβελισθούν από τα σχολικά βιβλία Ιστορίας τα δεινά που υπέστη ο ελληνικός λαός από άλλους και να εκλείψουν οι τραγικές του στιγμές από την ιστορική αφήγηση. Ούτε βέβαια να αποσιωπηθούν οι αποτυχίες και τα ατοπήματά του, για να υπερτονιστούν τα μικρά και μεγάλα επιτεύγματά του. Αντικειμενικότητα χρειάζεται και επιστημονική καταγραφή των γεγονότων, ικανή να ωθήσει μάλιστα το μαθητή στην περαιτέρω μελέτη τους.
8 σχόλια:
Η έλλειψη αντικειμενικότητας δεν είναι αποτέλεσμα μη επαρκούς έρευνας και αξιολόγησης. Είναι στημμένο το παιχνίδι..
Έλα μια βόλτα από μένα :-)
Η ιστορία είναι ένα εγχειρίδιο με οδηγίες που λένε πώς να επαναλαμβάνουμε παλιά λάθη.
Δε δικαιούμαστε να ελπίζουμε πως κάποτε θα διδαχθούμε από αυτά;
Είπες
"Αντικειμενικότητα χρειάζεται και επιστημονική καταγραφή των γεγονότων, ικανή να ωθήσει μάλιστα τον μαθητή στην περαιτέρω μελέτη τους".
Συμφωνούμε και επιθυμούμε να προσθέσουμε το εξής.
Η ιστορία πρέπει να διδάσκεται και να αντιμετωπίζεται ως ένα διακριτό επιστημονικό πεδίο και όχι ως αποκλειστικό μέσο διαμόρφωσης εθνικής συνείδησης ή άλλου τύπου προπαγάνδας.
Τα σχολικά συστήματα τα οποία είναι στοιχειωδώς σοβαρά χρησιμοποιούν περισσότερα από δύο βιβλία για τη διδασκαλία του μαθήματος της ιστορίας. Ταυτόχρονα το μάθημα συνοδεύεται πάντα από εκπαίδευση των μαθητών στη μελέτη και την διερεύνηση πρωτογενών ιστορικών πηγών.
Στην Ελλάδα η διδασκαλία του μαθήματος της ιστορίας απέχει από την παραπάνω λογική που περιγράψαμε. Πιστεύουμε ότι η συζήτηση πρέπει να στραφεί προς μια τέτοια κατεύθυνση και όχι προς το ποιο βιβλίο εμπεριέχει την απόλυτη αλήθεια ή γνώση.
Επιτρέψτε μας να τελειώσουμε με τον απαισιόδοξο αφορισμό του Σλοβένου καλλιτέχνη και συγγραφέα, Ζάρκο Πετάν, "από την ιστορία μαθαίνουμε κυρίως γεωγραφία"
Ήμουν πεπεισμένος πως υπάρχουν πολίτες ικανοί και διατεθειμένοι να συζητήσουν προς αυτήν την κατεύθυνση και χαίρομαι που η πραγματικότητα με δικαιώνει. Όσον αφορά στο επίπεδο των σχετικών τηλεοπτικών συζητήσεων, κατατοπιστικό είναι το άρθρο του κ. Παπαχελά στη χθεσινή ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ.
Σαν άνθρωποι, είμαστε γεννημένοι να σφάλουμε. Δεν θα μάθουμε ποτέ να κάνουμε σωστά τα λάθη που κάνουμε εδώ και κάτι χιλιάδες χρόνια. Μπορούμε να ελπίζουμε ότι κάποτε θα διδαχθούμε από αυτά, αλλά είναι τυφλή ελπίδα αφού ποτέ δεν θα μας επιτρέψει η εγωιστική μας φύση να παραμερίσουμε το συμφέρον μας και να υποταχθούμε στο κοινό καλό και στη λογική για να διορθόσουμε τις αθεράπευτες πληγές του παρελθόντος...
Πολύ απαισιοδοξία Παρμενίδη. Ηττοπάθεια, μοιρολατρία. Προσπάθησε να δεις το θέμα πιο δραστήρια και θετικά, έστω κι αν νομίζεις πως δεν αξίζει τον κόπο.
Δημοσίευση σχολίου