Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος αδιεξόδου

‘Η Δημοκρατία της Μακεδονίας, στη διαπραγματευτική διαδικασία χρησιμοποιεί τη δύναμη των επιχειρημάτων, σε αντίθεση με την Ελλάδα, η οποία δυστυχώς, περιστασιακά, χρησιμοποιεί το επιχείρημα της ισχύος για να ασκήσει πίεση προς τη Μακεδονία’ δήλωσε ο υπουργός εξωτερικών της πΓΔΜ ενόψει της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του Ο.Η.Ε. για την ονομασία της χώρας του την 1^η Νοεμβρίου. Είτε όμως χρησιμοποιούμε τα ιστορικά και λογικά επιχειρήματα μας είτε όχι, το σίγουρο είναι πως αποτύχαμε να πείσουμε όχι μια, όχι δύο, αλλά 121 χώρες του κόσμου να μην αναγνωρίσουν τη γείτονα ως ‘Δημοκρατία της Μακεδονίας’.

Από την άλλη, το 58,2% των Ελλήνων αντιτίθεται σε κάθε συμβιβαστική λύση που θα περιλαμβάνει το όνομα ‘Μακεδονία’, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Metron Analysis, που δημοσιεύτηκε προ λίγων ημερών. Την ίδια στιγμή όμως η υπουργός εξωτερικών της χώρας μας τάσσεται υπέρ μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης, διευκρινίζοντας πως αυτή θα είναι μια σύνθετη ονομασία, η οποία θα προσδιορίζει τη γειτονική χώρα σε σχέση με τη Μακεδονία ως γεωγραφική ενότητα.

Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί δεν ευνοεί προφανώς τη διευθέτηση του θέματος και εκθέτει την ελληνική πολιτική ηγεσία των τελευταίων ετών. Η ίδια επέτρεψε να φτάσουμε στο σημερινό αδιέξοδο, δείχνοντας ανοχή ή ακόμη και καταφεύγοντας σε εθνικιστικές κορώνες γύρω από το θέμα των Σκοπίων εδώ και 15 χρόνια. Η τακτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα να μην επιτευχθεί εγκαίρως μια συμβιβαστική λύση, που ήταν αναμφισβήτητα εφικτή στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και ικανή να αποτρέψει την αναγνώριση του γειτονικού κράτους ως ‘Δημοκρατίας της Μακεδονίας’.

Είναι λοιπόν πια καιρός να συνειδητοποιήσουμε πως ‘η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού’, όπως είχε επισημάνει ο Bismarck από το 19^ο αιώνα. Η εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων το απαιτεί, από τη στιγμή μάλιστα που έχουμε τόσα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής ανοικτά.

Και στην Ελλάδα πεινάνε

Η 17^η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φτώχειας, έφερε για λίγο, όπως συνηθίζεται στον τόπο μας, στο επίκεντρο της προσοχής το πρόβλημα της φτώχειας, που ταλανίζει το 21% των Ελλήνων, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το εισόδημα 2.200.000 Ελλήνων δεν ξεπερνά το 60% του μέσου εθνικού εισοδήματος, με αποτέλεσμα η χώρα μας να έχει το υψηλότερο ποσοστό φτωχών μεταξύ των 15 της Ε.Ε. Παράλληλα, το 59,6% φοβάται μήπως βρεθεί στην ίδια θέση, βάσει έρευνας της Κάπα Research και του LSE.

Κατά την παρουσίαση της συγκεκριμένης έρευνας το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών ανακοίνωσε την ίδρυση Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης για την καταπολέμηση της φτώχειας, που θα στηρίζεται στη συνδρομή του επιχειρηματικού κόσμου και εύπορων πολιτών. Το εγχείρημα μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντικό, από τη στιγμή που και στην Ελλάδα η ισχύς των ανώτερων στρωμάτων είναι μεγάλη, λόγω της άνισης κατανομής του πλούτου. Ενδεικτικά είναι και πάλι τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που παρουσιάζουν το 79,6% των κερδών από την αύξηση της κατανάλωσης και την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία 30 χρόνια να καταλήγει στους προνομιούχους.

Στην κινητοποίηση αυτών που μπορούν κατά το μάλλον ή ήττον να βοηθήσουν θα συμβάλει βέβαια η προβολή του θέματος από τα ΜΜΕ. Γνωστοποιώντας τις σχετικές προσπάθειες θα προβληματίσουν τους πολίτες και θα τους δείξουν το δρόμο της ουσιαστικής προσφοράς. Ταυτόχρονα, θα επιτρέψουν την ενίσχυση του κύρους όσων εταιρειών αποδεικνύουν εμπράκτως πως διαθέτουν αίσθημα ευθύνης απέναντι στην κοινωνία, δίνοντας και στις υπόλοιπες κίνητρα να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.

Εκείνη που δε χρειάζεται κίνητρα, για να προσφέρει στον αγώνα κατά της φτώχειας είναι η Εκκλησία. Η οικονομική της δύναμη και η επιρροή που διαθέτει στην ελληνική κοινωνία της δίνουν τη δυνατότητα να πρωταγωνιστήσει σ’ αυτήν την προσπάθεια. Άλλωστε, ήδη επιτελεί αξιόλογο φιλανθρωπικό έργο, που επιβάλλεται δίχως άλλο να ενισχυθεί κάτω από τις σημερινές συνθήκες και να εμπλουτισθεί με πρωτοβουλίες που θα βγάλουν τους φτωχούς μας από την εξευτελιστική θέση του επαίτη.

Όσον αφορά στην πολιτεία, κινείται σίγουρα προς τη σωστή κατεύθυνση, συγκροτώντας το Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής, αλίμονο όμως αν βασιστούμε μόνο σ’ αυτήν για την αντιμετώπιση της φτώχειας.

Πάνω απ' όλα η τηλεθέαση

Η εβδομάδα που διανύουμε ξεκίνησε με άσχημα νέα για την υγεία του αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου. Όσοι τον αγαπούν αγωνιούν τις μέρες αυτές και προσεύχονται για το Μακαριότατο, ελπίζοντας να πάνε όλα καλά και να μην τον χάσουν από κοντά τους. Από την άλλη, και η συντριπτική πλειοψηφία των επικριτών του παρακολουθεί με συγκίνηση την άνιση μάχη ενός ανθρώπου με την επάρατη νόσο και του εύχεται ταχεία ανάρρωση.

Την υγιή αυτή στάση της κοινής γνώμης επιχείρησαν να εκμεταλλευθούν τηλεοπτικοί σταθμοί, αναγάγοντας την κατάσταση της υγείας του αρχιεπισκόπου σε πρωτεύον ζήτημα. Συγκεκριμένα, αφιέρωσαν ώρες πολύτιμου τηλεοπτικού χρόνου σε σχετικά ρεπορτάζ και συζητήσεις στο πλαίσιο δελτίων ειδήσεων και ενημερωτικών εκπομπών, στον αγώνα τους για τα περίφημα νούμερα της AGB.

Η τηλεόραση βέβαια, όπως και το σύνολο των ΜΜΕ, υποχρεούται να μας ενημερώνει για όλα τα σημαντικά ζητήματα και είναι σαφές πως το συγκεκριμένο ανήκει σ’ αυτά. Για να ανταποκριθεί όμως στα καθήκοντά της αρκούσε μια ολιγόλεπτη αναφορά στα δελτία ειδήσεων. Προς τι λοιπόν οι εκτενείς αναλύσεις, οι δορυφορικές συνδέσεις, τα τηλεοπτικά παράθυρα και οι αντεγκλήσεις ειδικών;

Όλα αυτά θα μπορούσαν να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη, ωθώντας την να πιέσει, για να τύχει ο ασθενής της δέουσας προσοχής ή ακόμη και να τον στηρίξει οικονομικά. Στην προκειμένη περίπτωση δεν τίθεται φυσικά τέτοιο θέμα, καθώς ο Μακαριότατος βρίσκεται ήδη σ’ ένα εξειδικευμένο ιατρικό κέντρο, που συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα του κόσμου. Σε άλλες περιπτώσεις, που χρειαζόταν η βοήθεια όλων μας, για να αποκτήσουν οι ταλαιπωρούμενοι συνάνθρωποί μας πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, πού ήταν η τηλεόραση;

Δικαίωμα στο Όνειρο

Η στήλη σήμερα είναι αφιερωμένη στο πιο σημαντικό από τα λιγότερο σημαντικά πράγματα, το ποδόσφαιρο. Το βράδυ της Τετάρτης που μας πέρασε ο Ολυμπιακός κατόρθωσε ό,τι κυνηγούσε εδώ και δέκα χρόνια, νίκησε εκτός έδρας στο πλαίσιο του Champions League. Πριν την αναμέτρηση η νίκη θεωρούνταν όνειρο θερινής νυκτός, λόγω του πλήθους των προηγούμενων αποτυχιών εκτός των συνόρων, αλλά και της ισχύος της ομάδας της Βρέμης, που θα αντιμετώπιζε. Το ζήσαμε όμως το όνειρο και θυμηθήκαμε πόσο δυνατή και όμορφη εμπειρία είναι μια ευχάριστη έκπληξη. Μακάρι να μας περιμένουν κι άλλες τέτοιες στιγμές… Μακάρι να μη μας εκπλήσσουν ευχάριστα μόνο οι αθλητές σ’ αυτόν τον τόπο… Μακάρι να μην αργήσει η μέρα που θα νιώσουμε όπως η χώρα, για την οποία μας μιλά ο Παλαμάς:

για τ’ ανέβασμα ξανά που σε καλεί
θα αιστανθής να σου φυτρώσουν, ω χαρά!
τα φτερά,
τα φτερά τα πρωτινά σου τα μεγάλα!

Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου (απόσπασμα)